วิเคราะห์ปัญหาและการทำงานร่วมระหว่าง Speed Control กับ วิทยุส่ง

                           

หลายท่านที่มีปัญหาเรื่องสปีดคอนโทรล บางท่านไม่สามารถใช้ได้เลย บางท่านใช้ได้บ้าง แต่รู้สึกได้ว่าไม่แรงเท่าที่ควร พยายามแก้ไขอยู่นาน  ตั้งแต่ ปรับทริม, เปลี่ยนแบตเตอร์รี่, เปลี่ยนสปีดตัวใหม่, เปลี่ยนมอเตอร์, เปลี่ยนใบพัด, เปลี่ยนตัวเก็บประจุที่มอเตอร์, เปลี่ยนสายไฟต่างๆ บางท่านนำอุปกรณ์เหล่านี้ไปให้เพื่อนทดลองใช้ กลับเป็นปกติดี  ทำให้งงเข้าไปใหญ่   ทำให้คิดถึงเรื่องสุดท้าย คือรีโมทและรีซิฟเวอร์  บางท่านทดสอบ รีโมทและรีซีฟเวอร์ โดยต่อทดสอบกับเซอร์โว หวังว่าจะเห็นความผิดปกติ แต่ผลก็คือ เซอร์โวทำงานได้ได้ปกติดี ซึ่งหมายถึงไม่มีอะไรเสีย

การที่จะให้ฟันธงไปเลยว่าอุปกรณ์ไหนเสียนั้นคงบอกไม่ได้ มันเป็นไปได้ทุกตัว แต่ถ้าลองทุกอย่างข้างต้นแล้วไม่เป็นผล ผมพอจะบอกสาเหตุได้อย่างหนึ่งที่ท่านอาจคิดไม่ถึง  มันคือ รีโมท แม้จะลองทดสอบกับเซอร์โวหลายๆ ตัวแล้วได้ผลเป็นปกติก็ตาม

 

กล่าวถึงเบื้องหลังกันซักหน่อย เพื่อความเข้าใจ

     ตัวเซอร์โว  นั้น จริงๆ แล้วผู้ออกแบบได้ออกแบบไว้ ให้มีช่วงการทำงานถึง 180 องศา แต่เราใช้ในวงการวิทยุบังคับ เรามักใช้ช่วงการทำงานประมาณ 90 องศา เท่านั้น คือช่วงประมาณจากตำแหน่งที่ 45 องศา ถึง 135 องศา (135-45 =90)  ที่เป็นเช่นนี้ สาเหตุอาจมาจากเพื่อป้องการข้อผิดพลาดในการผลิต และความแตกต่างในมาตราฐานของแต่ละยี่ห้อ เช่น อาจให้เซอร์โวทำงานที่ต่ำแหน่ง 40 ถึง 130 องศา (130-40=90) หรือ 10 ถึง 100 องศา (100-10=90) หรือ 60 ถึง 150 องศา (150-60=90)  เซอร์โวก็จะทำงานได้ และท่านอาจไม่รู้สึกผิดปกติแต่อย่างใด เพราะทุกครั้งที่ท่านติดตั้งเซอร์โว ท่านจะปรับสติกไว้ที่กึ่งกลางก่อน แล้วใส่แขนให้ตั้งฉากกับแนวลิงค์พอดี พอโยกสติกซ้ายสุด เซอร์โวก็โยกซ้าย 45 องศา พอโยกขวาสุด เซอร์โวก็โยกขวา 45 องศา รวมกันแล้วก็ 90 องศา จึงไม่เห็นความแตกต่างใดๆ ในการใช้งาน

 

          สปิดคอนโทรล นั้น ใช้คำสั่งเซอร์โวมาทำงาน คือถ้ามีคำสั่งที่ 45 องศา (สติกล่างสุด) สปิดคอนโทรลจะตัดการทำงานของมอเตอร์ (หรือเปิดเบรค ถ้ามี) ถ้ามีสัญญาณ 135 องศา (สติกสูงสุด)ก็จะให้มอเตอร์ทำงานเต็มกำลัง)  แต่จริงๆ แล้วจะออกแบบให้รับคำสั่งในช่วงกว้างกว่านั้น แต่จะมีเห็นผลในช่วงประมาณ 55 องศา ถึง 125 องศา (125-55=70) แทน เพื่อป้องการข้อผิดพลาด โดยถ้าได้สัญญาณที่ต่ำกว่า 55 องศา ลงไป จะตัดการทำงานมอเตอร์ ถ้าได้คำสั่งที่เกิน 125 องศา จะให้มอเตอร์ทำงานเต็มกำลัง  เพื่อป้องกันข้อผิดพลาด เช่น รีโมทอาจส่งสัญญาณช่วง 40 ถึง 130 องศา (130-40 = 90 อยู่ดี) สปีดก็ยังทำงานได้ เพราะ 40-55องศา มอเตอร์หยุด และ 125 ถึง 130 องศา มอเตอร์จะทำงานเต็มที่

 

การทดลอง อาจสามารถทำได้ ถ้าท่านมีรีโมทปกติและมีสปีดคอนโทรลที่มีไฟแสดงสถานะ จะสังเกตได้จากโยกสติกยังไม่สุดไฟก็ติดซะแล้ว พอโยกสติกในช่วงที่ไฟติดก็จะไม่เป็นผลใดๆ แต่ถ้าต่อกับเซอร์โวแล้วโยกสติกในช่วงนั้นๆ เซอร์จะขยับได้

 

        ตัวรีโมท ก็ถูกออกแบบให้ ส่งสัญญาณสั่งงานเซอร์โวในช่วง 45 ถึง 135 องศา เช่นกัน แต่ก็มีข้อผิดพลาดได้อย่างที่กล่าวไว้ด้านบน ซึ่งข้อผิดพลาดนี้ ยังคงทำให้เซอร์โว และ สปิดคอนโทรลทำงานได้  และในบางรุ่น โดยเฉพาะในรุ่นที่เป็นดิจิตอลอาจสั่งให้เซอร์โวทำงานในช่วง 30 ถึง 150 องศา ซึ่งเป็นช่วงการทำงานถึง 120 องศา แต่ก็ยังทำให้เซอร์โวทำงานได้ แถมโยกได้มากกว่าปกติ และในแง่ของสปีดคอนโทรล ก็ยังคงทำงานได้ (30-55 มอเตอร์หยุด,135-150 มอเตอร์ทำเต็มที่) แค่ทำงานที่ช่วงสติกแคบลงเท่านั้น โยกลงยังไม่สุดมอเตอร์ก็หยุด โยกขึ้นยังไม่สุดมอเตอร์ก็ทำงานเต็มที่แล้ว

ปัญหามันอยู่ตรงที่ว่า ถ้ารีโมทตัวนั้นส่งคำสั่งในช่วง 20-110 องศา (110-20=90)  หรือ  60-150 องศา (150-60=90) หรือแย่กว่านั้น อาจส่ง แค่ 56-124 (124-56=68) จะเห็นได้ว่าถ้าต่อใช้งานกับเซอร์โวจะใช้ได้งานทุกกรณี  สองกรณีแรก เซอร์โวทำงาน 90 องศาเป็นปกติ กรณีหลังคงไม่ต้องกล่าวถึง เพราะพอสังเกตเห็นได้ว่าเซอร์โวโยกน้อยกว่าปกติ 

กรณีแรก 20-110 องศา ช่วง 20-55 มอเตอร์จะหยุดทำงาน แต่ค่าสูงสุดของคำสั่งคือ 110 น้อยกว่าค่าสูงสุดที่สปีดถูกออกแบบไว้ (125) ทำให้โยกสติกสูงสุดแล้ว มอเตอร์ยังทำงานไม่เต็มที่ ถ้าเป็นสปีดคอนโทรลรุ่นมีไฟ จะเห็นได้ว่าไฟไม่ติด

กรณีที่สอง 60-150 องศา ที่สติกต่ำสุด ค่ายังสูงกว่าค่าต่ำสุดที่สปีดคอนโทรลถูกออกแบบไว้ (55) ทำให้มอเตอร์ไม่หยุดหมุน   แต่ในกรณีนี้ สปีดคอนโทรลมักจะไม่ทำงานเลย เพราะมีระบบป้องกันเอาไว้ เผื่อกรณีที่โยกสติกคันเร่งไว้สูง แล้วเผลอเปิดเครื่องให้เครื่องบินทำงาน มอเตอร์จะได้ไม่หมุน  ต้องโยกสติกลงต่ำสุด เพื่อเริ่มการทำงาน แต่เพราะโยกต่ำสุดแล้ว สปีดคอนโทรลยังคิดว่ายังไม่ถึงจุดต่ำสุด จึงยังไม่ยอมเริ่มการทำงาน ทำให้ใช้งานไม่ได้เลย

 

การแก้ไขนั้น ถ้าท่านใช้วิทยุที่เป็นดิจิตอล หรือรุ่นที่ปรับระยะการทำงานของเซอร์โวได้ (ATV) ก็ใช้ตัวนี้ปรับช่วยได้เลย  ส่วนท่านที่ใช้รุ่นที่ปรับ ATV ไม่ได้ การแก้ไขอย่างง่ายที่สุดก็คือ ใช้ทริมช่วย กรณีสปีดไม่ทำงานเลย ต้องลองปรับทริมลงต่ำที่สุดก่อน โยกสติกต่ำสุด แล้วลองเร่งดูว่า มอเตอร์ทำงานหรือไม่ ถ้าไม่ได้ ต้องแก้ด้วยวิธีอื่นต่อไป กรณีเร่งสุดแล้วไม่แรง มอเตอร์ทำงานไม่เต็มที่ ก็ต้องลองปรับทริมให้สูงขึ้นไปอีกแล้วสังเกตุดูว่ามอเตอร์หมุนเร็วขึ้นหรือไม่ ถ้าไม่ใช่ก็แสดงว่าไม่ใช่กรณีนี้   ถ้าใช่ให้ลองดูไฟที่สปีดฯ ว่าติดหรือไม่ ถ้าติดแสดงว่าทำงานเต็มที่แล้ว ถ้าเป็นรุ่นไม่มีไฟ ผมก็คงบอกไม่ได้ครับว่าทำงานเต็มที่หรือยัง คงต้องลงวิธีอื่น กรณีนี้อาจเกิดกรณีซ้อนได้ คือเร่งสุดได้ แต่เริ่มใช้งานไม่ได้ ก็ต้องปรับทริมขึ้นๆ ลงๆ ทุกครั้ง

 

การแก้ไขต่อไป ให้ลองสังเกตุว่า สติกคันเร่งนั้นโยกได้สุดจริงหรือไม่ โดยลองเทียบกับสติกอีกด้านหนึ่ง  อาจเห็นได้ว่าสติกสองข้างโยกได้ไม่เท่ากัน ผู้ผลิตจงใจทำมาอย่างนั้นเพื่อเหตุผลบางประมาณ แต่ผมไม่ทราบ เป็นเกือบทุกเครื่อง  ถ้ามีปัญหากับสปีดฯ และสติกโยกได้ไม่สุด ก็เปิดฝาเครื่องถอดเอาตัวพลาสติกล็อกออกไป ทำได้ไม่ยากครับ เป็นพลาสติกยึดไว้ด้วยน๊อตแค่ 1-2 ตัว เอาออกได้เลยไม่ทำให้รีโมทเสียแน่นอน  เพียงแต่ว่า ถ้าใช้รีโมทนี้กับเครื่องน้ำมันด้วยอาจต้องปรับตั้งกันใหม่ เพราะจะทำให้เซอร์โวโยกได้มากขึ้นกว่าปกติ อาจเกินระยะที่คาบูเรเตอร์จะโยกได้  เซอร์โวอาจเสียหายได้

 

ถ้าการแก้ไขที่กล่าวมา ยังใช้ไม่ได้ผล คงต้องพึ่งช่างอิเล็กทรอนิคแล้ว เพราะคงต้องปรับแต่งทางอิเล็กทรอนิกแทน  แต่ก่อนจะทำ ก็ควรจะทดสอบก่อนว่าเป็นเพราะสาเหตุนี้จริงๆ ทดสอบได้โดย ต่อเซอร์โวกับเครื่องรับของคนอื่นที่เป็นปกติ ใช้งานได้ดี ไม่จำเป็นต้องเป็นความถี่เดียวกันหรือรุ่นเดียวกัน (ต้องการรู้ตำแหน่งเท่านั้น) โยกสติกล่างสุด กลาง และบนสุด  จำตำแหน่งแขนเซอร์โวของแต่ละช่วงสติกเอาไว้ให้ดี จากนั้นนำเซอร์โวตัวเดิมนั้นมาต่อกับเครื่องที่สงสัยว่าเสียนั้น โยกสติกแล้วเทียบตำแหน่งดู  ถ้าเป็นตำแหน่งผิดกัน (อย่าลืมปรับ Reverse ให้ตรงกันด้วย) แสดงว่าอยู่ในกรณีที่กล่าวมาข้างต้นแน่นนอน หาทางซ่อมต่อไปได้ แต่ถ้าต่ำแหน่งแขนของเซอร์โวตรงกันพอดี หรือแตกต่างกันน้อยมาก แสดงว่าอาการผิดปกตินี้เกิดอาจสาเหตุอื่น

การปรับแต่งทางอิเล็กทรอนิก คงต้องหาผู้เชี่ยวชาญมาทำให้ พอรู้คราวๆ เท่านั้น ไม่อยากแนะนำ กลัวจะผิดพลาดและเกิดความเสียหายได้

ท้ายสุดขอบอกไว้ว่า เนื้อความทั้งหมดเป็นความคิดเห็นของผมเท่านั้น หากท่านจะทำตาม ถือเป็นการตัดสินใจของท่านเอง ผมไม่มีส่วนเกี่ยวข้องหรือรับผิดชอบใดๆ ทั้งสิ้นด้วย... อิอิ

     สน  First Flying

          20 สิงหาคม 2547

 [ BACK ]

 รักเขารักเรา รักกระเป๋าเราดีที่สุด